Słupsk - Gryfici, Stolp, Witkacy

Słupsk od dawna był ważnym miejscem na szlaku prowadzącym ze Szczecina do Gdańska. Na miejscu brodu przez rzekę Słupię powstał gród. Powstanie miasta – lokację – datuje się na rok 1265 przez księcia gdańskiego Świętopełka – choć nie ma na to pisemnego poparcia. W 1310 roku – nastąpiła relokacja miasta przez margrabiów brandenburskich. Od 1317 do 1637 roku Słupsk był pod władaniem książąt zachodniopomorskich zwanych gryfitami, a przez prawie sto lat 1372 -1478 był nawet osobnym księstwem Słupskim. Po śmierci ostatniego z gryfitów 1637 – Bogusława XIV – ziemia słupska z biegiem czasu coraz bardziej stawała się niemiecka – poprzez Brandenburgię, Prusy, Rzeszę Niemiecką do 1945 r. – gdy po zmianie granic niemiecki Stolp stał się polskim Słupskiem.

Spacer po Słupsku warto rozpocząć od zaparkowania samochodu (parking płatny  9-17) na placu Zwycięstwa przed słupskim ratuszem.

• Plac Zwycięstwa – Ratusz w Słupsku – 1901 – w stylu neogotyckim – wybudowany przez ponad dwa lata (1899 – 1901) nowy ratusz zastąpił stary zlokalizowany na obecnym Starym Rynku, warto zajrzeć do środka urzędu, a nawet wspiąć się na wieżę ratuszową aby zobaczyć panoramę miasta,
• ul. Stażyńskiego – patrząc na plac zwycięstwa skręcamy w lewo, w ul. Stażyńskiego – po prawej znajduje się plac Plac Pierwszych Słupszczan z zegarem kwiatowym,
• ul. Wojska Polskiego – dochodzimy do ul. Wojska Polskiego (dawniej ul. Dworcowa – ponieważ prowadzi do dworca kolejowego) – warto zwrócić uwagę na kamienice wzdłuż ulicy,
• aleja Sienkiewicza – znajdujemy się na roku alei Sienkiewicza i Wojska Polskiego – widać pomnik Henryka Sienkiewicza – co ciekawe pomnik ustawiony na cokole po kanclerzu Bismarcku – park pomiędzy ulicami to słupskie planty – czyli miejsce gdzie dawniej były fortyfikacje obronne miasta, warto zwrócić uwagę na kamieniczki po obu stronach alei Sienkiewicza,
• ul. Nowobramska – udając się ul. Filmową docieramy do ul. Nowobramskiej – po prawej stronie zobaczymy słupski tramwaj – pomnik – upamiętniający słupskie linie tramwajowe (1910 – 1959) a za nim
  budynek Nowej Bramy – jednej z 4 bram miejskich z XIV w. w murach miasta średniowiecznego – pozostało w Słupsku dwie bramy, po lewej widać zarys gotyckiej ceglanej bazyliki Mariackiej z XV w.  – za kościołem mariackim widać budynek poczty z XIX w. w stylu neogotyckim,
• Stary Rynek – docieramy do dawnego rynku miejskiego – niestety nie zobaczymy w nim świetności dawnego Stolpu – duża większość starego miasta została zniszczona przez żołnierzy radzieckich w 1945, na rynku zostały tylko 4 kamienice – trzy po stronie zachodniej – sklep empik, apteka, księgarnia Matras oraz na przeciwko budynek w stylu modernistycznym – dawny bank – obecnie budynek należący do sądu okręgowego, reszta zabudowy pochodzi z lat 60 tych. XX w.,
• Biblioteka Miejska – dawny kościół św. Mikołaja – idąc na lewo ul. Grodzką – dochodzimy do budynku biblioteki – który dawniej był kościołem św. Mikołaja – zakonu norbertanem – to najstarszy budynek pokościelny w Słupsku, za budynkiem św. Mikołaja płynie sobie wartko rzeka Słupia – można przy jej brzegu idąc w lewo przejść przez ul. Cechową na bulwar nadrzeczny im. ks. Jerzego Popiełuszki i idąc pod prąd rzeki dojść do pozostałości murów miejskich,
• Baszta Czarownic – wśród murów umieszczona jest Baszta Czarownic to pozostałość po obwarowaniach miejskich – na początku XVIII w. baszta pełniła rolę więzienia dla kobiet posądzonych o czary – stąd jej nazwa. Idąc dalej docieramy do dziedzińca zamkowego składające się z kilku ciekawych budynków:
• Zamek Książąt Pomorskich – to dawna siedziba książąt pomorskich – obecnie znajduje się tu Muzeum Pomorza Środkowego – oprócz lokalnej wystawy o dziejach Ziemi Słupskiej w salach muzeum możemy zobaczyć największą na świecie wystawę dzieł Stanisława Ignacego Witkiewicza – Witkacego,
• Młyn Zamkowy – w którym obecnie znajdują się sale muzealne – to jedno z najstarszych zachowanych obiektów przemysłowych w Polsce, zbudowany jako młyn wodny w XIV w., obecnie woda napędza małą elektrownię wodną jedną z kilku na biegu rzeki Słupi
• Spichlerz Richtera (1780) – w którym obecnie znajduje się urocza Herbaciarnia – był umiejscowiony w całkiem innym miejscu miasta ( przy ul. Kopernika – wylot na Ustkę) – został tu przeniesiony na Rynek Rybacki w latach 90 tych. XX w. – zbudowany w technologii szachulcowej
• Brama Młyńska – to jedna z dwóch bram pozostałych po murach miejskich, stanowiła wyjście z miasta w kierunku Gdańska. Dzisiaj znajdują się w niej pracownie konserwatorskie Muzeum.
• Kościół p.w. św. Jacka – kościół ten jest pozostałością po zakonie dominikanów, jest jednym z lepiej zachowanych zabytków Słupska – szczególnie wnętrze świątyni, warto do niej zajrzeć żeby zobaczyć zabytkowy ołtarz, ambonę i odrestaurowane organy na których latem odbywają się konkursy organowe, w podziemiach kościoła znajdowały się cynowe sarkofagi (obecnie w Muzeum Pomorza Środkowego) ostatnich gryfitów,
• park Waldorfa – słupskie planty – miejsce gdzie przed wiekami była fosa, a później warowne umocnienia, które zostały zniwelowane a na ich miejscu powstały tereny zielone
• plac Zwycięstwa.